అసలు నేను

అసలు నేను

నేను అంటే గమనిక. నిర్మల మానసిక స్థితి. నిర్మల మానసికానుభవము. నేను అనిపించే నేనుకు సంబంధించిన విషయానుభవము కాని, నేను అనే తలపు కాని, ఆలోచన కాని, మాట కాని నిజమైన నేను కాదు. శరీరమూ నేను కాదు. శరీర సంబంధమైన భావములు,  ఆలోచనలు, మాటలు నేనును స్పృశించవు. 

నేను తాత్పర్యము. తత్పరము. అవగాహన. నేను అర్థము కాని, వాక్యము కాని, ఉచ్ఛారణ కాని కాదు. నేను అవగాహనతో అనుభవైకవేద్యమయ్యేది మాత్రమే తప్ప భాష దానిని చేర్చలేదు. భాషలన్నీ పుట్టి లయమయ్యే మౌనమే నేను. నేను ఈ దివ్యపదము. 

విషయానుభవము కాని, విషయార్థము కాని పరమమైతే (జ్ఞాత, జ్ఞేయము ప్రసక్తి లేని నిరంతర జ్ఞానము –– కర్త, కర్మ ప్రమేయము లేని నిరంతర సత్ క్రియా లహరి – పరా) ప్రజ్ఞానము లేక వట్టి గమనిక మాత్రమే దృష్టిగా ఉంటుంది. ఇదే అసలు నేను. 

కన్నుకు రూపము, దృశ్యములు; చెవికి మాట, శబ్దము, ధ్వని; ముక్కుకు వాసన; నాలికకు రుచి; చర్మానికి స్పర్శ- గ్రహించబడే బయటి భౌతిక ప్రపంచపు వస్తువులు. వీటినే విషయములు అంటారు. ఈ విషయములు అదే సమయములో అవి కలిగించే అనుభవములను విషయానుభవములు అంటారు. విషయానుభవములనే వాసనలు – అనీ అంటారు. ఇలా బయటి ప్రపంచ విషయములను చూసి, చూపించే జ్ఞానేంద్రియములైన కన్ను, చెవి, ముక్కు, నాలిక, చర్మము మనసుకి దృశ్యములు – గ్రహిపబడే వస్తువులు. మనసు జ్ఞానేంద్రియముల ద్వారా విషయములను చూడడాన్ని, విషయానుభవములను అంత:కరణముల ద్వారా దృష్టికి తేవడాన్ని (వాసనలను ప్రేరేపించడాన్ని) మనోవృత్తి ఏర్పడడం అంటారు. అలా మనోవృత్తి విషయములను కాని, విషయానుభవములను కాని వహించి ఉండవచ్చు.

ఇలా విషయములను, విషయానుభవములను వహించి ఉండే మనోవృత్తులు ప్రజ్ఞాన రూపమైన ఈ పరమమైన నేనుకు దృశ్యములు. మనోవృత్తులను “లోకములు (– లోక్యతే అంత:కరణై: ఇతి లోక: - అంత:కరణములచే చూడబడేది, గ్రహించబడేది లోకము -)  అనీ అంటారు. నేను ఫలానా వ్యక్తిని అనే స్పృహ, తలపు, పలుకు గమనికయైన ఈ అసలు నేనుచే గమనింపబడే విషయములు. 

ఇలా విషయములు, విషయానుభవములు ఏమీ గమనికలో లేకపోవడాన్ని జాగ్రత్ సుషుప్తి – మెళకువతో కూడిన నిద్ర – అంటారు. గమనికలో విషయముల, విషయానుభవముల అభావమే – లేమియే- లేకుండా ఉండడమే సుషుప్తి. అన్నీ తెలుస్తూ ఈ నిద్రపోతే అది ఆత్మస్థితి. బ్రహ్మస్థితి. శాంతి, మౌన, ఆనంద స్థితులు ఇదే. (అంతర, బహిర్ ప్రపంచములు) ఏమీ తెలియకుండా ఈ నిద్రపోతే దానిని గాఢనిద్ర అంటారు. 

విషయములు, విషయానుభవములు దృష్టిలో (గమనికలో) ఉంటే అది మానసిక దృష్టి. మస్తిష్కములోని అంతర ప్రపంచము – బయటి భౌతిక ప్రపంచపు విషయముల, విషయానుభవముల ఆంతర ముద్రల సమాహారము – భావములుగా, తలపులుగా, అనుభవములుగా దృష్టిలో ఉంటే దానిని అంతర్ముఖ దృష్టి లేక స్వప్న / కల మానసిక దశ అంటారు. మనసు మాధ్యమముగా జ్ఞానేంద్రియముల ద్వారా బయటి భౌతిక ప్రపంచము, తద్వారా కలిగే అనుభవములు దృష్టిలో ఉంటే దానిని బహిర్ముఖ దృష్టి  లేక జాగ్రత్ / మెళకువ మానసిక దశ అంటారు.

ఈ రెండు మానసిక దృష్టులు విరమింపబడిన దృష్టిని విశ్రాంత దృష్టి అంటారు. ఇది ఆత్మ దశ. నిర్మల మానసిక దశ. ఇక్కడ విశ్రాంత శబ్దము మనసు, ఇతర అంత:కరణముల యొక్క విశ్రాంతతను, విరామమును, విరమణమును సూచిస్తుంది. 

మనసు, ఇతర అంత:కరణములు (బుద్ధి – నిశ్చయానిశ్చయములు, విచక్షణ, తర్కము- , అహంకారము – నేను ఫలానా వ్యక్తిని అనే స్పృహ, తలపు - , చిత్తము – స్మరణము, విషయానుభవములను కలిగించడము, ప్రేరేపించడము, జ్ఞాపకములను, జ్ఞప్తిని సృష్టించడము, దృష్టిలోకి తేవడము) పనిచేయక తమ జన్మ స్థానమైన ఆత్మలో లీనమై ఉంటాయి. ఈ స్థితిని ప్రళయ స్థితి అని అంటారు. మోక్ష స్థితి అన్నా, ముక్తి పదము అన్నా ఇదే.

ఈ విధముగా నేను అసలు స్వరూపమును ఎరిగి, అసలు నేనుగా (వట్టి గమనికగా) నిలవడం, అసలు నేనుగా ఉండడం ఒక ఆధ్యాత్మిక సాధన, సాధనా ఫలమూను. 

గుణస్వరూపము

గుణము అంటే గ్రంథి. ముడి. అనుసంధానము. బంధనము. బంధము.

విషయముతోగాని, విషయానుభవముతోగాని అంత:కరణములు ముడివడిన స్థితి సగుణ స్థితి. సత్వ-రజస్-తమములు గుణ విశేషములు. ఇలా ముడివడి ఉండకపోవడము గుణరాహిత్యము. నిర్గుణస్థితి. విషయ, విషయానుభవములతో ముడి వీడిన స్థితి. వీటితో బంధనారాహిత్యము, బంధనా అభావము (బంధము లేకుండుట), సంగరాహిత్యము, నిస్సంగత్వము, నిర్మోహత్వము, నిశ్చలతత్త్వము, నివాత స్థల దీపము (సహజ నిర్వికల్పము. ఇవే అసలు నేను పదానికి తాత్పర్యములు

అసలు నేను వ్యక్తికి సంబంధించినది కాదు. మనం వ్యవహరించే నేను – వ్యావహారిక నేను – వ్యక్తికి, వ్యక్తిత్వానికీ సంబంధించిన ఊహ మాత్రమే. తలపు మాత్రమే. “నేను” వ్యక్తిని అనేది ఒక అపోహ. ఆనంద స్వరూపమైన నేనుపై ఆనింపు. వ్యక్తిత్వము ఒక తెర. ఈ తెరను తొలగించు కోవడమే ఆధ్యాత్మిక గమ్యము. ఈ తెరను అవసరము వచ్చినపుడు దించుకొని, అక్కర్లేనప్పుడు ఎత్తేసుకోగలగడమే తాత్త్విక చతురత. 

అందుకే ఆధ్యాత్మిక సాధన కత్తిమీద సాము. అనవధానము ఒక్క క్షణమైనా కూడదు. తప్పుడు అన్వయాలు వస్తాయి. ఏర్పడతాయి. వ్యక్తిత్వ విరమణమే మోక్షము. వ్యక్తిత్వ స్పృహ జాగ్రత్ సుషుప్తి, సుషుప్తి (గాఢనిద్ర) దశలందు ఉండదు. జాగ్రత్ (మెళకువ), స్వప్న (కల) మానసిక దశలలో మాత్రమే కలుగుతుంది. ఆ విధముగా వ్యక్తిత్వము (వ్యక్తిత్వ స్పృహ) కొన్ని మానసిక దశలలో కలుగుతుంది. కొన్నిటిలో విరమింప బడుతుంది. ఉండదు. ఏర్పడదు. వ్యక్తిత్వ స్పృహ లేని  సమయములలో అహంకార, మమకారములు నిండుకొని, శాంతి, ఆనందము వెల్లి విరుస్తూంటాయి. 

వ్యక్తిత్వ స్పృహ అంటకుండా అన్ని లౌకిక, శారీరిక, మానసిక కార్యకలాపములను జరుపుకోవడమే తాత్త్విక జీవనం జీవించడం. తామరాకు మీద నీటి బొట్టులా చరించడం. శాంతి, ఆనందము, మౌనము నిండి ప్రజ్ఞానముగా నిలుచు విశ్రాంత దృష్టియే “నేను” పద లక్ష్యము, లక్షణము. మిగతావన్నీ వట్టి భావనలు మాత్రమే. ఇవి మిథ్యలు. ఒకసారి కలిగి - ఒకసారి విరమింపబడతాయి. విశ్రాంత దృష్టియే అసలు నేను స్వరూపము. అహం బ్రహ్మాస్మి! అహం రామబ్రహ్మాస్మి!